باردارى و زايمان

باردارى و زايمان

دوران باردارى،دوران بسيار حساس و سرنوشت‏سازى است.

وضع تغذيه مادر و حالات روانى و حركات جسمانى او،هم نسبت‏به آينده‏خودش اثر دارد هم براى كودكى كه در رحم او پرورش مى‏يابد تاثيرفراوانى دارد.سلامت‏يا بيمارى،نيرومندى يا ناتوانى،زشتى يا زيبايى،خوش اخلاقى يا بد اخلاقى،مقدار هوش و فهم كودك،در همين زمان و دررحم مادر پايه‏گذارى ميشود.يكى از دانشمندان مى‏نويسد:والدين طفل‏مى‏توانند او را در كاخى از سلامت مزاج نشو و نما دهند يا در بيغوله‏اى‏خراب و نمناك بپرورانند.و مسلم است كه چنين مكانى در خور زيستن‏روح جاودان بشرى نيست.به همين جهت،پدر و مادر بزرگترين‏مسؤوليتها را در مقابل بشريت‏به عهده دارند ⁽¹⁴⁾ .

بنابراين دوران باردارى را نمى‏توان يك زمان عادى محسوب‏داشت و نسبت‏به آن بى‏تفاوت بود.بلكه با شروع اين دوران مسؤوليت‏بسيار سنگينى بر عهده پدر و مادر خواهد افتاد.كه اگر اندكى غفلت كنندبا مشكلات صعب العلاج يا غير قابل جبرانى مواجه خواهند شد.در اينج تذكر چند مطلب ضرورت دارد.

1-برنامه غذائى-كودكى كه در رحم مادر زندگى ميكند از خون‏مادر تغذيه مينمايد و رشد ميكند.بنابراين غذاى مادر بايد آن چنان غنى وكامل باشد كه از يك طرف احتياجات غذايى خودش را تامين كند و بتواندصحيح و سالم به زندگى خويش ادامه دهد،و از طرف ديگر مواد غذائى ومصالحى را كه براى پرورش جسم و جان كودك ضرورت دارد دراختيارش قرار دهد تا بتواند بخوبى و تندرستى پرورش يابد.بنابراين‏برنامه غذائى يك خانم آبستن بايد كاملا حساب شده و دقيق باشد.زيرافقدان يا كمبود بعض مواد غذائى،مانند انواع مختلف ويتامينها و موادمعدنى و آلى و پروتئينها و چربيها و مواد قندى و نشاسته‏اى،هم نسبت‏به‏سلامت مادر لطمه وارد ميسازد هم كودكى كه از خون مادر تغذيه مينمايد.

امام صادق عليه السلام در حديثى مى‏فرمايد:غذاى كودك در رحم‏مادر،از آنچه مادر مى‏خورد و مى‏آشامد تامين ميشود ⁽¹⁵⁾ .

در اينجا مشكل ديگرى هم وجود دارد كه اكثر خانمها در تمام‏دوران باردارى يا در اكثر آن،از يك مزاج عادى و معمولى برخوردارنيستند.بلكه نسبت‏به بعض غذاها تنفر پيدا ميكنند (ويار) و بهر حال كم‏خوراك‏تر ميشوند،در صورتيكه نياز غذايى آنها بيشتر است.و بهمين‏جهت‏بايد غذاهايى را ميل كنند كه در عين حال كه از لحاظ مواد مختلف‏غذايى غنى است،حجم كمترى هم داشته باشد.و تنظيم چنين برنامه‏غذايى كار دشوارى است‏بالاخص براى افراد كم بضاعت و كم اطلاع ازخواص و آثار غذاها و بهداشت عمومى.در اينجاست كه مسؤوليت‏بسيار سنگينى بر عهده پدر كودك نهاده ميشود.اوست كه بايد بمقدار توان‏خويش تلاش كند و براى همسر باردارش و كودكى را كه در رحم پرورش‏مى‏دهد برنامه غذايى مناسب و حساب شده‏اى را تهيه و در اختيارش قراردهد.و اگر در انجام اين مسؤوليت‏بزرگ كوتاهى كند هم به سلامت آينده‏همسرش و هم سلامت كودكش لطمه وارد خواهد شد،كه در همين دنيانتيجه‏اش را خواهد ديد و هم در جهان آخرت مورد بازخواست الهى قرارخواهد گرفت.

2-آرامش فكرى-زن در زمان باردارى نياز شديدى به آرامش‏فكرى و عشق و علاقه به زندگى دارد.زيرا اعصاب راحت و آرامش فكرو شوق و علاقه به زندگى،هم در سلامت‏خودش تاثير دارد هم در جسم وروان كودكى كه در رحم پرورش مى‏يابد تاثير بسزايى خواهد داشت.

و تهيه و تامين چنين محيط امن و با آرامشى نيز بر عهده شوهراست.شوهر هميشه بايد با محبتها و نوازشها و دلجوييهايش دل همسرش‏را گرم و آرام نگهدارد ليكن در زمان باردارى بايد اين برنامه را دو چندان‏كند.رفتار شوهر بايد آن چنان باشد كه همسرش از حادثه جديد احساس‏غرور و شادمانى كند و بر خويشتن ببالد كه مسؤوليت پرورش يك انسان‏خوب و سالم بر عهده‏اش نهاده شده است.و بخوبى دريابد كه شوهرش باتمام وجود او را دوست دارد و به فرزندش نيز كاملا علاقه‏مند ميباشد.

3-خوددارى از حركات شديد-زن در زمان باردارى نياز به‏استراحت و اجتناب از كارهاى سنگين و دشوار دارد.حمل اشياء سنگين‏و حركتهاى تند مى‏تواند براى سلامت‏خودش و كودكش زيانهاى غير قابل‏جبرانى را ببار آورد.خانمهاى باردار بايد كاملا باين نكته توجه داشته باشند.شوهران نيز وظيفه دارند كه به همسران باردارشان توصيه كنند كه‏از حمل اشياء سنگين و انجام حركتهاى تند جدا اجتناب نمايند و لازم‏است مردها در اين دوران، انجام كارهاى سنگين را كه براى زندگى‏ضرورت دارد خود متحمل شوند،و بهمسرشان اجازه انجام آنها را ندهند.

4-يكى از مشكلات دوران باردارى ترس و اضطرابى است كه‏خانمها از زايمان دارند.مخصوصا خانمهاييكه زايمان اولشان باشد،يازايمان غير طبيعى داشته باشند.در اين مورد نيز شوهران بايد به يارى‏همسرانشان بشتابند.به او دلدارى و تسليت‏بدهند.بگويند:اگر رعايت‏بهداشت و حفظ الصحه را بكنى زايمان امر چندان دشوارى نيست.يك‏امر طبيعى است كه براى همه بانوان واقع شده و ميشود.تحمل آن چندان‏سخت نيست،در عوض يك فرزند خوب و سالم پيدا مى‏كنيم كه مايه‏افتخار ما خواهد بود.من نيز همواره مراقب تو خواهم بود و از هيچگونه‏كمكى دريغ نخواهم كرد.

5-زايمان-عمل زايمان بر رويهم دشواريهايى را در بر دارد.

غالبا با يك دوره دردهاى شديد همراه است.خانمهاى باردار غالبا ازخطرهاى احتمالى و عواقب آن بيمناكند.بعد از وضع حمل هم يك دوران‏ضعف و نقاهت را بايد بگذرانند.گر چه خانمها دوران باردارى و زايمان وشير دادن را بايد تحمل كنند ليكن شوهر نيز در انعقاد نطفه و بوجود آمدن‏كودك كاملا دخيل بوده است.در واقع پدر و مادر،در بوجود آمدن كودك‏بطور اشتراك سهيم هستند.گر چه مركز اين موجود جديد رحم مادرميباشد.بنابراين شوهر نيز بر طبق وظيفه وجدانى و انسانى و اسلامى‏موظف است در موقعيت‏حساس زايمان به يارى همسرش بشتابد،و سعى و تلاش كند تا عمل زايمان بخوبى انجام بگيرد.اگر نياز به دكتر و دارو وزايشگاه دارد،وسيله‏اش را فراهم سازد.با اظهار محبت دلگرم واميدوارش سازد.هنگامى كه در زايشگاه است مراقب احوال او باشد.وحضورا يا بوسيله تلفن از احوالش جويا شود.بعد از وضع حمل،درصورت امكان فورا بملاقاتش برود،و اگر ممكن نيست،يكى از خانمهاى‏بستگان را بملاقاتش بفرستد و از احوالش جويا شود.وقتى مى‏خواهنداو را به منزل بياورند بهتر ست‏خودش نيز بهمراه باشد.وقتى به منزل آمداسباب و وسايل استراحت او را فراهم سازد.در دوره نقاهت اجازه ندهدبه كارهاى سنگين و دشوار اقدام نمايد.سعى كند بمقدار توان، غذاهاى‏خوب و مقوى برايش تهيه كند.تا نيروهاى از دست داده خود را دوباره‏بازيابد و با سلامتى به زندگى و پرورش نوزاد مشغول گردد.

مرد با چنين رفتارى به اخلاق اسلامى عمل كرده و نزد خدا ماجورخواهد بود.رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:بهترين شما مردى است‏كه با همسرش به خوبى رفتار كند و من از همه شما نسبت‏به همسرم‏خوشرفتارتر هستم ⁽¹⁶⁾ و حضرت صادق عليه السلام فرمود:خدا رحمت كندمردى را كه رابطه بين خودش و همسرش را نيكو گرداند.زيرا خداوندمتعال مرد را اختياردار و سرپرست او قرار داده است ⁽¹⁷⁾

بعلاوه،بدين وسيله كانون گرم خانواده را گرمتر از سابق نموده وبنياد ازدواج را استوار ميگرداند.در اينصورت خانم چنين مردى نيزمحبتها و نوازشها و دلجوئيها و زحمتهاى شوهر مهربانش را هيچگاه فراموش نخواهد كرد.و با دلگرمى و اميد بيشترى در اداره زندگى تلاش‏خواهد كرد.